هشتي فولاد در انتظار پول بخش خصوصي

گروه صنعت و معدن- وزير صنعت، معدن و تجارت روز گذشته از آمادگي کامل اين وزارتخانه براي واگذاري طرح‌هاي هشت‌گانه فولاد به بخش خصوصي خبر داد.
به گزارش خبرنگار ما، اين هشت طرح فولادي شامل فولاد سفيد دشت، شادگان، ميانه، قائنات، نيريز، سبزوار، بافق و بافت كرمان است که با هدف محروميت‌زدايي و توسعه متوازن هشت استان کشور کلنگ آن از سه سال و اندي قبل به زمين خورده است، براي آنکه چهار سال بعد به بهره‌برداري برسد.

ابتداي کار جمع منابع ارزي و ريالي اين طرح‌ها بالغ بر 4/3 هزار ميليارد تومان در نظر گرفته شد که قرار بود مبلغ 2/1 هزار ميليارد تومان از سوي ايميدرو تامين شود، هزار ميليارد تومان آن از طريق انتشار اوراق مشاركت و مابقي نيز از طريق مصوبه 450 ميليون دلاري و گشايش اعتبار خارجي تامين شود.
دريغ از يک طرح
جداي از اين ، وعده داده شد که اولين طرح از هشت طرح فولادي در ابتداي سال 90 به بهره‌برداري برسد و ساير طرح‌ها نيز به ترتيب به بهره‌برداري برسد.
از آن روزها، زمان زيادي نمي‌گذرد، اما نه تنها تامين منابع ارزي و ريالي اين طرح‌هاي فولادي شتاب نگرفته است، بلکه وعده بهره‌برداري اولين طرح در ابتداي سال 90 بعد از گذشت شش ماه از سال 90 تحقق نيافته است. در اين شرايط معلوم نيست که ساير طرح‌ها چه زمان به روز بهره‌برداري مي‌رسد؟
چندي پيش سرپرست سابق ايميدرو روايت جديدي از تامين منابع ارزي و ريالي اين طرح‌ها اعلام کرد و گفت:« براي تحقق منابع و اعتبارات اين طرح‌ها، فاينانس سه ميليارد دلاري از چين،در نظر گرفته شده است.» که تاکنون فاينانس چيني نرسيده است.
اماهفته جاري نيز روايت ديگري از تامين منابع و اعتبارات ارزي و ريالي هشت طرح فولادي ارائه شد. رييس هيات عامل ايميدرو اعلام کرد:« يک هزار ميليارد تومان اوراق مشارکت در دو نوبت 500 ميليارد توماني فروخته و به پيمانکاران پرداخت شده است. حدود 200 ميليارد آن الان موجود است. فاينانس‌هايي در نظر داريم که در صورت تحقق آن 200 ميليارد تومان را سهم آورده «ايميدرو» در نظر مي‌گيريم، 20 درصد نيز نزد بانک عامل سپرده شده است.» وي ادامه داد كه منابع فاينانس نيز از چين تا هر سقفي که بخواهيم، تامين خواهد شد. توافقات اوليه صورت گرفته است و منتظر قرارداد تجاري هستيم.»
اما داستان «هشتي فولاد ايران» فقط به اين موارد ختم نمي‌شود. خبر واگذاري يکي از هشت طرح فولادي (فولاد بافق) و اعلام آمادگي براي واگذاري ديگر طرح‌ها همگي موجب شد تا باب ديگري (واگذاري) در طرح‌هاي هشت گانه فولادي کشور باز شود.
طرح با توجيه محروميت زدايي
بسياري ازکارشناسان معتقدند که سرمايه‌گذاري در طرح‌هاي هشت گانه توجيه اقتصادي نداشته است. آنها دلايل خود را اين‌گونه بيان مي‌کنند:« اول اينکه از ابتدا مکان‌يابي مناسبي صورت نگرفته است؛ دوم، مقياس توليدشان صرفه اقتصادي ندارد؛ سوم، امکان تامين برق، آب، گاز آنها وجود نداشته است.»
اما از آن سو، مقامات وزارت صنايع در پاسخ به انتقادهاي مزبور مي‌گويند:« هدف از اين طرح‌ها رفع محروميت، اشتغالزايي،توسعه مناطق محروم و آمايش بوده است.» حتي در هفته جاري رييس هيات عامل ايميدرو نيز بيان کرد:« امکان دارد، بازگشت سود و سرمايه در طرح‌هاي هشت‌گانه بلندمدت ميسر شود» به گفته تحليل گران اقتصادي، اين اظهارات نشان مي‌دهد که همچنان ميزان و زمان سودآوري اين طرح‌ها براي دولت اهميتي ندارد و بحث محروميت‌زدايي و توسعه در اولويت باشد؛ حال در اين وضعيت، وزير صنعت، معدن و تجارت خواستار مشارکت و واگذاري طرح‌هاي فولادي به بخش خصوصي است. حال اين پرسش از سوي تحليلگران مطرح مي‌شود که اگر مبناي اين طرح‌ها براي محروميت‌زدايي و فاقد توجيه اقتصادي مورد نظر بخش خصوصي است و امکان دارد نرخ بازگشت سود آنها سال‌ها طول بکشد، چگونه وزير صنعت، معدن و تجارت آمادگي فروش طرح‌هاي مزبور و استقبال از سوي بخش خصوصي را دارد؟