بحران اقتصاد جهاني و تاثير آن بر بازار فولاد

گروه بورس کالا- بازار جهاني فولاد طي هفته گذشته نزولي بود و به اين ترتيب بازار داخل نيز که به دليل کمبود تقاضا، انگيزه قوي براي رشد نداشت با تاثير‌پذيري از افت قيمت‌ها در بازارهاي جهاني با رکود مواجه بود. در همين حال بيشتر آگاهان بازار معتقدند بازار فولاد با شروع هفته جديد با توجه به عدم نقدينگي، افت قيمت‌هاي جهاني و نوسان قيمت ارز تغيير محسوسي نداشته باشد يا با شيب ملايم منفي همراه خواهد بود.

از اين رو مرکز خدمات فولاد ايران به بررسي بازار فولاد طي هفته گذشته پرداخته است که مشروح آن در پي مي‌آيد.
ترک بازار بيلت توسط معامله‌گران
بازار بيلت سي‌آي‌‌اس هيچ بهبودي نداشته و برخي از توليد‌کننده‌ها خسته از شرايط فعلي بازار را ترك کرده‌اند. قيمت پيشنهادي بيلت سي‌آي‌‌اس از 590 دلار فوب پايين‌تر نرفته، ولي ميزان پيشنهاد‌ها افزايش يافته و حداکثر قيمت 600 دلار فوب است. معاملات کمي در 590 دلار فوب بسته شده، ولي ظاهرا کارخانه‌ها براي بستن معامله بايد قيمت‌ها را کاهش دهند. در ترکيه بيلت اوکراين 607 دلار سي‌اف‌آر معامله شد و قيمت پيشنهادي فولادسازان ترکيه 610 تا 615 دلار فوب و نزولي است.
در جنوب شرق آسيا قيمت پيشنهادي بيلت وارداتي 635 تا 655 دلار سي‌اف‌آر بود و خريد‌ها محدود، همه منتظر کاهش بيشتر قيمت هستند. بيلت روسيه 635 دلار سي‌اف‌آر فيليپين و بيلت کره 655 دلار سي‌اف‌آر بود، البته اين قيمت‌هاي رايج بازار نيست و پيشنهاد کره‌اي‌ها خيلي بالاتر است. در تايلند بيلت ترکيه 650 تا 655 دلار سي‌اف‌آر و محصول اوکراين 640 تا 645 دلار سي‌اف‌آر بود. چون سيل تقاضاي ميلگرد را کم کرده بايد بيلت به زير 630 دلار برسد تا خريدار داشته باشد. در چين بيلت 16 دلار افت داشته و به 625 دلار با 17 درصد ماليات رسيد و تا اين حد افت قيمت دور از انتظار بوده و بعيد به نظر مي‌رسد اين روند متوقف شود. انتظار مي‌رود قيمت بيلت بورس لندن کمي افت داشته باشد و تمايل به خريد پس از آن بالا برود.
کاهش تقاضا در بازار بيلت ايران
قيمت بيلت سايز 150 ميليمتر هفته گذشته با 10 تومان کاهش، 830 تومان هر کيلو در انزلي رسيد. عرضه مثل هفته‌هاي قبل محدود بود ضمن آنکه به علت مشکل نقدينگي فروشنده‌ها وجه کالا را قبل از حمل مطالبه مي‌کردند. ولي از سوي ديگر تقاضا هم بسيار پايين بود. اين در شرايطي است که قيمت پيشنهادي فروشنده‌هاي خارجي تا 660 دلار سي‌اف‌آر بنادر شمالي هم رسيده است. بايد قيمت‌ها بيش از اين کاهش پيدا مي‌کرد، ولي روند واردات شمش در شهريورماه 40 درصد نسبت به مرداد کاهش داشته است، از سوي ديگر با توجه به مشکلات مربوط به اعتبارات اسنادي بعيد به نظر مي‌رسد حجم واردات مهرماه نسبت به ماه‌هاي قبل تغيير زيادي داشته باشد. با توجه به اينکه قيمت بيلت در کشورهاي خارجي روند نزولي دارد. از سوي ديگر تقاضاي مقاطع در ايران هر روز کمتر مي‌شود، سياست کنترل قيمت مقاطع از طرف دولت هم تغيير نکرده است، با اين حساب بايد قيمت فروش شمش وارداتي تا مرز 750 تومان هر کيلو پايين بيايد تا توليد مقاطع به قيمت‌هاي امروز منطقي شود.
اما در اينصورت کارخانه‌هاي داخلي توليدکننده شمش بايد محصول خود را با سقوط قيمت تا هر کيلو 100 تومان روبه‌رو ببينند که براي آنها هم اين کاهش قيمت به سادگي عملي نيست، چون قيمت قراضه داخلي بايد پايين بيايد که با توجه به رکود ساختمان و صنعت و در پيش بودن سرما که جمع‌آوري قراضه را محدود مي‌کند، اين افت قيمت مشکل است.بنابراين تنها راه‌حل باقيمانده براي صنعت فولاد کاهش توليد است و انتظار.
انتظار بهبود در بازار مقاطع
در ترکيه قيمت ميلگرد برخي کارخانه‌ها نزولي بود و از 720 دلار به 667 دلار رسيد، ولي چون تقاضاي داخلي بالاست، اين افت قيمت کارخانه‌ها دور از انتظار بود. تقاضاي مقاطع صادراتي نيز بد نيست و به زودي بازار بهبود مي‌يابد. در بازار صادرات قيمت درخواستي
680 دلاري مصري‌ها به ترکيه‌اي‌‌ها اجازه داد قيمت را پايين نياورند، قيمت 670 تا 680 دلار فوب ترکيه شده است. بازار مقاطع سي‌آي‌‌اس نزولي بود و ميلگرد نوامبر به 650 تا 655 دلار فوب رسيده است. فولادسازان قزاقستان قيمت را تا 40 دلار پايين آوردند تا قدرت رقابت بيشتري در حوزه درياي خزر پيدا کنند. قيمت پيشنهادي ميلگرد ايتاليا و اسپانيا 475 تا 485 يورو هر تن فوب بود و افت نرخ يورو موجب شده از فولادسازان ترکيه پيشي بگيرند.در ايتاليا ميلگرد 10 يورو افت داشت. تقاضا کم است و قراضه نزولي است. قيمت بازار 530 تا 540 يورو ثبت شد. در مقايسه با افت قيمت قراضه، ميلگرد کاهش قيمت شديدي نداشته چون توليد‌کننده‌ها عرضه را به نسبت تقاضا کاهش داده‌اند. در آلمان بازار تحت فشار است و تا آخر سال انتظار افت قيمت مي‌رود. قيمت ميلگرد داخلي 530 تا 540 يورو است. بازار يونان نيز تحت فشار بود. ميلگرد ايتاليا به يونان 510 يورو هر تن فوب عرضه شده و قيمت پيشنهادي صادراتي يوناني‌ها 515 يورو هر تن فوب است. قيمت ميلگرد وارداتي در شرق آسيا رو به کاهش بود. افت بازار بيلت و قراضه و افزايش نگراني از وضعيت اقتصادي جهان جو بازار را راکد کرده است. کارخانه‌ها مي‌خواهند از دست موجودي‌ها خلاص شوند، ولي وارد‌کننده‌ها محتاطانه در انتظار افت بيشتر قيمت نشسته اند. در چين بازار ميلگرد همچنان جوي منفي داشت و بازار نقدي و فيوچرز نزولي بود. طي دو هفته قيمت ميلگرد 47 دلار افت داشته و در بورس شانگهاي قرارداد ژانويه 635 دلار بود. قيمت نقدي 674 دلار در هر تن است. ميلگرد صادراتي نيز تا 20 دلار افت قيمت داشت. در کره نوسان نرخ ارز بازار واردات ميلگرد را سردرگم کرده ميلگرد چين 692 تا 701 دلار بود، ولي براي کره‌اي‌ها خيلي بالاست.
رکود بازار مقاطع در ايران
بازار مقاطع در ايران با رکود شديد همراه بود. قيمت‌ها تا هر کيلو 10 تومان نسبت به هفته قبل افت کرد. به‌رغم افت محدود قيمت‌ها، تقاضا بسيار ضعيف بود. در بخش عرضه توليدات بسياري از کارخانه‌ها با محدوديت عرضه مي‌شد. اين محدوديت‌ها در تعداد اقلام پيشنهادي آنها يا براي زمان تحويل کالا محسوس بود. بعضي از حواله‌هاي ذوب آهن هم با همين مساله روبه‌رو بود با اين حال قيمت‌ها بالا نرفت، علت آن توقف تقاضاست که عملا بسته شده است، تقاضا به دو علت پايين آمده است: اول: کاهش تقاضاي بودجه‌هاي عمراني. دوم: سياست صبر و انتظار تجار و عدم حفظ موجودي انبار. روند کسادي و بحران اقتصادي در خارج از ايران ذهن اکثر دست‌اندرکاران را درگير کرده است. سقوط قيمت‌ها در بازار خارجي آنها را به محافظه کاري و انتظار براي ماه نوامبر کشانده است تا ببينند در اين ماه که معمولا درخواست‌هاي فصل اول سال آينده براي کارخانه‌هاي خارجي باز مي‌شود چگونه خواهد بود. کما اينکه اکثر آنها اميدي به بهبود قيمت‌ها ندارند؛ چرا که دامنه اعتراضات و بحران اقتصادي هر روز وسيع‌تر مي‌شود.
از طرف ديگر دولت اصرار بر حفظ سياست ضد تورمي خود دارد، در حالي که عوامل تشکيل‌دهنده قيمت تمام شده رو به بالا هستند. اين وضع براي صنعت فولاد مشکلات زيادي را به وجود آورده است. کارخانه‌ها مجبورند با توجه به قيمت تمام شده و ضعف تقاضا توليد خود را پايين بياورند در حالي که بايد به تعهدات خود در قبال طلبکاران به خصوص بانک‌ها جوابگو باشند. توليد فعلي اين امکان را به کارخانه‌ها نمي دهد. هفته قبل شايعاتي درمورد توقف يک کارخانه با بيش از 150 ميليارد تومان کسري در بازار پيچيد اين امر به محافظه کاري تجار، سکوت آنها در قبال تحولات بازار و سياست ريسک درآمد به اندازه هزينه روزانه منجر شده است. اين در حالي است که گفته مي‌شود بعضي بانک‌ها در دبي از تنزيل (ديسکانت) کردن اعتبارات مدت‌دار دريافتي خودداري مي‌کنند. هر چند اين سياست اختياري هر بانک است، ولي باعث کندي و کاهش حجم واردات در ماه‌هاي آينده خواهد شد. اين اعتبارات بيشتر براي ورق گرم ضخامت 2 ميليمتر و شمش استفاده مي‌شده است اين دو کالا ماده اوليه مقاطع و لوله و پروفيل هستند؛ بنابراين با اين شرايط بايد انتظار داشت در ماه‌هاي آينده در صورتي که تقاضا به همين نسبت باقي بماند، قيمت اين دو کالا افزايش يابد. در هر حال وارد‌کننده‌هاي ايراني در هفته‌هاي آينده با چالش‌هاي بزرگي روبه‌رو خواهند بود که روند توليد در ايران را تحت‌تاثير قرار خواهد داد.
کاهش موجودي در بازار ورق
در بازار ورق ترکيه با اينکه موجودي کم است، ولي همه ترجيح مي‌دهند خريد نکنند، چون منتظر رسيدن قيمت‌ها به کف خود هستند. قيمت پيشنهادي ورق گرم 700 تا 710 دلار و قيمت واقعي معامله‌ها 690 دلار است. قيمت پيشنهادي ورق گرم در بازار داخلي يک ماه قبل 780 دلار بود، ولي حال ورق سرد در اين قيمت مشتري دارد. اخيرا به اروپا ورق گرم در 690 تا 700 دلار سي‌اف‌آر فروخته شد. قيمت پيشنهادي واردات ورق گرم بين 645 تا 690 دلار سي‌اف‌آر است، ولي تعرفه مالياتي 9 درصدي واردات موجب شده کسي مايل به خريد نباشد. ورق گرم روسيه 640 دلار فوب درياي سياه بود.
ورق گرم در آمريکا از 660 دلار به 620 دلار هر شورت تن درب کارخانه رسيده و برخي خطر رسيدن قيمت به 600 دلار را احساس کرده‌اند. در شمال غرب اروپا بازار ورق تحت فشار است. ورق گرم داخلي 500 تا 520 يورو درب کارخانه است و محموله‌هاي تناژ پاييني در 530 يورو شنيده شده است. البته در 470 يورو هم معامله شده. در جنوب اروپا افت قيمت موجب عدم تمايل به خريد و افزايش فشار بر بازار شد. قيمت ورق دو هفته اخير تا 20 يورو افت داشته و ورق گرم 500 تا 510 يورو درب کارخانه بود. معامله در 490 يورو انجام گرفت. قيمت پيشنهادي چين 520 يورو هر تن سي‌اف‌آر و غيررقابتي است. در انگليس ورق گرم 556 تا 561 يورو بود، ولي هيچ تمايلي به خريد در اين قيمت نيست.
بازار واردات ورق گرم شرق آسيا ضعيف‌تر شد. قيمت‌هاي پيشنهادي هفته اخير 10 دلار کاهش يافته، ورق گرم چين 670 تا 675 دلار سي‌اف‌آر کره بود. وارد‌کننده‌ها نيز به دنبال خريد در 660 تا 665 دلار سي‌اف‌آر بودند. در چين ورق گرم به 643 تا 646 دلار رسيد که نسبت به اوايل ماه سپتامبر افت قيمت 100 دلاري داشته است. بازار ورق در امارات راکد بود. قيمت‌ها از اوايل اکتبر 20 تا 30 دلار افت داشته و انتظار مي‌رود تا پايان سال بازار راکد باشد. در عربستان قيمت ورق نزولي است و در کوتاه مدت بهبود بعيد است. ورق گرم وارداتي 720 تا 730 دلار هر تن سي‌اف‌آر و نزولي بود و قيمت داخلي 770 تا 780 دلار درب کارخانه پيشنهاد مي‌شود.
روند نزولي بازار ورق در ايران
ورق گرم ضخامت 2 ميليمتر رول در انزلي روز شنبه 9,800 ريال هر کيلو روي تريلي پيشنهاد مي‌شد، ولي روند نزولي داشت و تا 9700 ريال هر کيلو هم رسيد. پيشنهاد فروش عرضه‌کنندگان خارجي تا 750 دلار تحويل انزلي هم رسيده از آنجا که اين قيمت با نرخ فروش آن براي تجار سودآور است، اکثرا به دنبال خريد اين کالا هستند طبعا با روند افزايش عرضه و کاهش قيمت خريد، قيمت فروش در بازار ايران هم بايد پايين بيايد. البته با توجه به مشکلات پيش آمده براي اعتبارات يوزانس احتمالا بخشي از خريدهاي ماه قبل با مشکل حمل روبه‌رو خواهند شد. ضمن آنکه فشار نقدينگي براي خريد به‌صورت ديداري باعث کاهش واردات مي‌شود. بعضي از دست‌اندرکاران حجم اين خريدهاي يوزانس را تا نزديک 40 درصد کل خريدها مي‌دانند؛ بنابراين احتمال افزايش عرضه زير سوال است، بايد صبر کرد تا چند هفته آينده وضع روشن‌تر شود.
بازار ورق گرم ضخامت‌هاي تا 30 ميليمتر راکد بود و روند نزولي داشت؛ هر چند محدوديت عرضه محصولات کاويان و اکسين باعث شده کاهش قيمت آنها در حد 20 تومان حداکثر براي بعضي ضخامت‌ها باشد، ولي در مورد ورق‌هاي ضخامت 6 تا 15 ميليمتر محصول مبارکه روند نزولي آرام قيمت‌ها محسوس بود. هر چند فاصله سود خريد ورق مبارکه از بورس با فروش آن در بازار هنوز براي عده اي دلچسب است، ولي اين روند با توجه به عرضه‌هاي بيشتر مبارکه، واردات محصولات چين و سي‌آي‌‌اس و رکود بازار نمي‌تواند براي ماه‌هاي آينده ادامه داشته باشد.
ورق سرد هفته بي‌رونقي را پشت سر گذاشت. پيشنهاد چند محموله 2 و 3 هزار تني بازار را تحت‌تاثير قرار داد با اينکه تقاضا هم به حداقل خود نزديک شده است. قيمت‌ها تا هر کيلو 20 تومان هم براي بعضي اقلام پايين آمد؛ ولي براي ضخامت‌هاي بالا به خصوص 5/1 و 2 ميلي‌متر قيمت تقريبا ثابت ماند. ورق سرد و ورق گالوانيزه به علت محدوديت عرضه تحت‌تاثير واردات است. واردات در شرايط فعلي دو نقطه متضاد دارد. اول روند نزولي قيمت‌ها در خارج که باعث مي‌شود وارد‌کننده را تشويق به فروش کالا و جايگزيني آن با کالاي ارزان‌تر بنمايد. دوم مساله اعتبارات اسنادي است که باعث کندي و محدوديت واردات شده است.
در شرايط فعلي اکثر تجار سابقه‌دار به دنبال حفظ حداقل موجودي هستند اگر در يک ماه آينده شرايط تغيير کرد يا فضا روشن‌تر شد فعاليت خودشان را وسيع‌تر خواهند کرد؛ ولي در شرايط فعلي دليلي براي افزايش قيمت ورق سرد و گالوانيزه براي هفته‌هاي آينده ديده نمي‌شود.