گفت وگو با مديرعامل شركت نورد فولاد كرمانشاه: بزرگ‌ترين مجتمع ذوب‌آهن بخش خصوصي يك سال ديگر به بهره‌برداري مي‌رسد
مختصري از تاريخچه تاسيس كارخانه و همچنين وضعيت كنوني اين واحد فولادي از قبيل ميزان توليد، فروش، صادرات و… را بيان كنيد؟
مهندسان شركت نورد فولاد كرمانشاه در سال 1379 با هدف توليد انواع ميلگردهاي ساده و آجدار در زميني به مساحت 50 هزار مترمربع عمليات ساخت كارخانه را آغاز كردند و در مرداد 83 با همكاري متخصصان داخلي و خارجي اين كارخانه به بهره‌برداري رسيد.
اين شركت توليد محصولات كيفي را در دستور كار خود قرارداده و موفق شد با استفاده از تجهيزات و تكنولوژي روز دنيا، در مدت زماني كوتاه، جايگاه ويژه‌اي در ميان مصرف‌كنندگان و صنعت فولاد كشور به خود اختصاص دهد. اساسي ترين هدف شركت نورد فولاد كرمانشاه، بهبود مستمر كيفيت به منظور افزايش رضايتمندي مشتريان بوده است.
هم اكنون باتوجه به ظرفيت واحد توليدي براساس پروانه بهره‌برداري (150 هزار تن در سال) در حال حاضر اين واحد با توجه به نياز داخلي، صادراتي در سال جاري نداشته و توليدات خود را در راستاي سياست‌هاي دولت از طريق ارايه در بازار بورس كالا به فروش مي‌رساند.
درباره مجتمع بزرگ ذوب‌آهن فرامان كه عمليات اجرايي آن در سال 88 آغاز شد، توضيح دهيد؟
مجتمع ذوب آهن فرامان كرمانشاه به عنوان بزرگ‌ترين مجتمع ذوب آهن بخش خصوصي كشور به روش كوره بلند محسوب مي‌شود كه مجموع سرمايه‌گذاري براي اجراي آن 294 ميليارد تومان به صورت ارزي و ريالي است.
پيش‌بيني شده كه فاز اول اين مجتمع ظرف مدت 18 ماه به بهره‌برداري رسيده و اجراي كل پروژه در مدت 36 ماه به پايان برسد.
با اجراي اين طرح، علاوه بر اين‌كه سالانه 400 هزار تن شمش فولادي و 400 هزار تن انواع مقاطع فولادي به توليدات كشور افزوده مي‌شود، نياز بخشي از مصرف كشور تامين و موجب ايجاد زمينه توسعه صادرات فولاد هم خواهد شد.
با بهره‌برداري از طرح ذوب آهن فرامان كرمانشاه، همچنين علاوه بر صرفه جويي سالانه250 ميليون دلاري ارزي، 12 درصد از ميزان واردات مواد به كشور نيز كاهش خواهد يافت، ضمن آنكه بازار مصرف توليدات مجتمع علاوه بر داخل كشور، به خارج، به‌ويژه كشور عراق، به واسطه نزديكي به استان كرمانشاه، خواهد بود.
روند اجراي كار پس از گذشت حدود 20 ماه از آغاز عمليات اجرايي اين مجتمع به‌عنوان بزرگ‌ترين مجتمع ذوب‌آهن بخش خصوصي كشور با ظرفيت 400 هزار تني در اين واحد، چگونه بوده و چه زماني وارد مدار توليد خواهد شد؟
در سال 88 عمليات اجرايي طرح توسعه مجتمع ذوب شركت آغاز شد. بعد از 2 سال قرارداد ريالي منعقد و بخشي از اين مبلغ نيز به شركت پرداخت شد اما به‌علت آنكه قرارداد داخلي بين بانك ملي و صندوق توسعه ملي منعقد نشد، (86 ميليون يورو است كه اختصاص نيافت) و شركت در تامين ارز مورد نياز براي اجراي اين پروژه با مشكل مواجه شد. در راستاي عمل به منويات مقام معظم رهبري، به‌ويژه تاكيد ايشان در سفر اخير به استان كرمانشاه مبني بر ضرورت تلاش براي اشتغالزايي براي جوانان، اجراي اين طرح توسعه حدود هزار و 200 نفر اشتغالزايي مستقيم و 8 هزار اشتغالزايي غيرمستقيم در كرمانشاه در پي خواهد داشت كه اين امر با همكاري همه دستگاه‌ها و مسئولان ذيربط ميسر خواهد بود.
با حمايت‌هاي قابل تقدير استاندار، معاونان و مديران استانداري و سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، اقدامات مهمي از زمان آغاز عمليات اجرايي مجتمع ذوب‌آهن فرامان، تاكنون صورت گرفته كه اخذ مجوزهاي آب، برق، گاز و … به ميزان مورد نياز از مراجع ذيصلاح و ارايه به بانك عامل در استان كرمانشاه، انعقاد قرارداد با شركت گاز استان كرمانشاه و پرداخت مبلغ 4 ميليارد و 5 ميليون ريال به شركت مذكور، اخذ تاييديه سازمان محيط زيست كشور و ارايه به مراجع ذيربط، از آن جمله‌اند.
همچنين انعقاد قرارداد محضري با بانك و ترهين محل اجراي طرح و پرداخت كليه هزينه‌هاي مربوط به انعقاد قرارداد حداقل به ميزان 5/2 ميليارد ريال، اخذ تاييديه وزارت صنايع و معادن درباره طرح و ارايه به بانك ملي ايران، انعقاد تفاهمنامه با مجريان توانمند و متخصص جهت اجراي پروژه طبق برنامه زمان‌بندي شده در قالب EPC و افزايش سرمايه ثبتي شركت به ميزان 120 ميليارد ريال براساس مفاد مصوبه، از ديگر اقدامات صورت گرفته از سوي مسئولان استان در اين راستا بوده است.
از ديگر همكاري‌هاي صورت گرفته مسئولان براي پيشبرد عمليات اجرايي اين طرح همچنين مي‌توان به انعقاد قرارداد با شركت صنايع فولاد سازه برسيان جهت ساخت سازه‌هاي فلزي مورد نياز، اخذ 30 ميليارد ريال از محل تسهيلات ريالي مصوب از شعبه كرمانشاه بانك ملي ايران و واريز به حساب شركت صنايع فولاد سازه برسيان و نيز خريد و تملك بلوار ورودي به سايت ذوب‌آهن از جاده كراني به طول 4 كيلومتر و آزادسازي مسير كه عمليات اجرايي آن آغاز شده است، اشاره كرد.
مع‌الوصف بدليل عدم مبادله قرارداد بين بانك ملي ايران و صندوق توسعه ملي و باوجود حمايت‌هاي مذكور و مصوبات سفر استاني دولت، تاكنون اقدامي از سوي بانك عامل در جهت تامين ارز مورد نياز به‌منظور گشايش و تسريع در اجراي پروژه به‌عمل نيامده است. از اين رو، مدت زمان اجراي پروژه پس از گشايش اعتبار، به دليل حجم بالاي عمليات، حدود 30 ماه پيش‌بيني مي‌شود.
با توجه به اين‌كه تامين بلندمدت مواد اوليه يكي از چالش‌هاي اصلي توسعه صنايع فولادي است، در اين زمينه چه برنامه‌اي براي اين واحد داريد؟
با توجه به تكنولوژي توليد (كوره بلند)، مواد اوليه مورد نياز اين مجتمع سنگ‌آهن و كك است كه با هماهنگي هاي صورت گرفته با سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران (ايميدرو) و معادن ثبت شده توسط شركت، انتظار مي‌رود در زمان بهره‌برداري نگراني وجود نداشته باشد. براين اساس، مواد معدني مورد نياز اين مجتمع از معدن سنگ‌آهن شهرستان سنقر و كليايي تامين خواهد شد.
درباره مزايا و معايب تاثير اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها و اين‌كه آيا هدفمندي يارانه‌ها، صنعت فولاد را به سمت رقابتي شدن هدايت كرده توضيح دهيد.
قانون هدفمندسازي يارانه‌ها از قوانين اجتناب‌ناپذير براي بهبود وضعيت اقتصاد كشور است اما ارايه برنامه مدون و حمايت لازم از بخش توليد، به ويژه صنعت فولاد، براي موفقيت اجراي اين قانون در جهت هدايت توليد به سمت رقابتي شدن ضروري است.
از اين رو، تهيه يك بسته حمايتي جامع، شامل اختصاص تسهيلات ارزان‌قيمت به بخش صنعت، تخصيص تسهيلات گمركي و حمل و نقل و پرداخت يارانه نقدي و ساماندهي تعرفه‌ها و اصلاح تدريجي قيمت حامل‌هاي انرژي بخش صنعت، از ملزومات اجراي قانون هدفمندي يارانه‌هاست و بايد مغفول واقع نشود.
آيا در تعريف هزينه ـ سود كارخانه به موضوع رقابت هم توجه كافي مبذول داشته‌ايد؟ به چه صورت و در چه زمينه‌اي؟
توجه به موضوع رقابت از اصول اوليه در توليد و بازاريابي و فضاي كسب و كار است. در اين راستا، با نگرش بر اصلاح تكنولوژي و بازسازي خط توليد، توجه به آموزش و پژوهش و تاكيد بر بهره‌وري كل عوامل توليد و در نهايت با كاهش هزينه‌ها و ضايعات، افزايش كيفيت و كاهش قيمت تمام شده مورد توجه ويژه قرار گرفته و با موفقيت نيز همراه بوده است.
چه ميزان از تجهيزات كارخانه براساس دانش فني داخلي و بومي است؟ براي بومي‌سازي كامل اين تجهيزات، چه اقداماتي صورت گرفته يا در دست برنامه‌ريزي قرار دارد؟
تاكنون حدود 40 درصد از تجهيزات اين واحد براساس دانش فني داخلي بومي‌سازي شده و بومي‌سازي كامل اين تجهيزات، نيازمند تعامل جمعي و هدايت و حمايت كامل وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
درباره برنامه‌هاي آتي طرح توسعه كارخانه، ميزان سرمايه‌گذاري پيش‌بيني شده، تعداد اشتغالي كه ايجاد خواهد شد و مدت زماني كه براي بهره‌برداري از طرح‌هاي توسعه كارخانه پيش‌بيني شده است توضيح دهيد.
اقداماتي كه تاكنون در اين زمينه انجام شده، شامل انجام مطالعات فني و اقتصادي، اخذ مجوز از سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري و نيز شركت شهرك‌هاي صنعتي استان كرمانشاه، اخذ موافقت شركت برق منطقه‌اي و گاز استان و نيز سازمان محيط زيست كشور و اداره كل محيط زيست استان، خريد و تملك زمين مجاور شركت، اخذ موافقت دفتر برنامه‌ريزي وزارت صنايع و معادن سابق، احداث ساختمان اداري و آزمايشگاه با پيشرفت فيزيكي 40 درصد، اخذ پروفورما از سازندگان خارجي و… بوده است.
ضمناً ميزان سرمايه‌گذاري مورد نياز 8 ميليون دلار ارزي و 50 ميليارد ريال ريالي بوده و با ايجاد اشتغال حدود 150 نفر توليدي و پشتيباني همراه خواهد بود.
با توجه به نزديكي كرمانشاه با بازار عراق و روند رو به رشد سازندگي در اين كشور، چه فرصت‌هايي در اختيار اين كارخانه براي صادرات قرار گرفته است؟ آيا توانسته ايم به طور اصولي از اين فرصت استفاده كنيم؟
تجارت جهاني فولاد (واردات ـ صادرات) سالانه حدود 30 الي 35 درصد كل توليد جهاني آن است. دليل عمده كم بودن حجم تجارت فولاد، مشكل حمل و نقل فولاد و هزينه‌بر بودن آن است.
به همين علت توليدكنندگان فولاد سعي مي‌كنند كه عمده توليداتشان را در داخل كشور خود عرضه كنند و اگر بخواهند صادرات هم داشته باشند، به دنبال بازارهاي نزديك و محلي هستند. از اين رو كشور عراق، يكي از مهم‌ترين پايگاه‌هاي شركت نورد كرمانشاه براي صادرات محصولات فولادي است.
با اين وجود به علت فراهم نبودن سازوكارهاي لازم و عدم پيش‌بيني مشوق‌هاي خاص و حضور با انگيزه رقباي خارجي و همچنين نياز داخل، از اين فرصت‌ها استفاده مناسب نشده است.
گفت وگو: زهرا اولادي