گروه آرسلورميتال (Arcelor Mittal) يك شركت چندمليتي است كه پس از ادغام ميتال و آرسلور، بزرگ‌ترين فولادساز جهان شده است. 

لاكشمي ميتال چهارمين مرد ثروتمند جهان است. سلطان فولاد جهان، در حال حاضر 10 درصد فولاد مصرفي مردم دنيا را توليد مي‌كند و كارخانه عظيم آرسلورميتال كه متعلق به اوست، سالانه مي‌تواند 100 ميليون تن فولاد توليد كند. 

اين سرمايه‌دار60 ساله هندي، با ثروتي نزديك به 45 ميليارد دلار، موفق‌ترين مدير صنعتي جهان است و شيوه‌هاي مديريت و سرمايه‌گذاري صنعتي‌اش، يكي از موفق‌ترين روش‌هاي گسترش توليد است. شركت او از 61 كارخانه بزرگ توليد فولاد و استيل تشكيل شده كه در 27 كشور جهان فعاليت مي‌كنند. تعداد كارمندان آرسلورميتال بيش از 230 هزار نفر است و سياست‌هاي اين شركت در توليد فولاد، استراتژي‌هاي آينده اين صنعت را در جهان تعيين مي‌كند. 

استراتژي خرد و كلان لاكشمي ميتال، زنده كردن چيزهايي است كه در حال نابودي‌ هستند. او براي خريد كارخانه‌هايش، به سراغ واحدهايي مي‌رود كه در حال ورشكستگي هستند و اتفاقا براي توليد فولاد هم همين استراتژي را دارد؛ او آهن‌هاي قراضه را به فولاد تبديل مي‌كند. 

يكي ديگر از روش‌هاي مديريتي او، تكيه بر سيستم يكپارچه است. او با اين كار رهبري بازار را بر عهده گرفته و همچنين هزينه‌هاي توليد را به حداقل رسانده است. اين يكپارچگي باعث شده محصولات متنوعي براي مشتريان گوناگون توليد شود و صنايع مهمي، چون صنعت اتوموبيل‌سازي اروپا و آمريكا، مشتريان دائمي او باشند. 

در توصيف بزرگي اين شركت همين توضيح كافي است كه براساس رتبه‌بندي موسسه بين‌المللي آهن و فولاد ظرفيت توليد اين شركت هشت برابر مجموع توليد شركت‌هاي فولاد مباركه اصفهان، فولاد خوزستان، فولاد خراسان و ذوب‌آهن اصفهان است. 

در سال 2011 شركت آرسلورميتال يك رشد قابل توجه 8/6 درصدي را در ميزان توليد فولاد خود در مقايسه با سال 2010 تجربه كرد، اين در حالي است كه ميزان كل توليد فولاد دنيا در سال 2011 بالغ بر 49/1 ميليارد تن بوده و در بهترين حالت داراي رشد سالانه 15 درصدي بوده و همچنين اين شركت همچون سال‌هاي پيش با فروش 78 ميليارد دلار بزرگ‌ترين شركت آهن و فولاد جهان لقب گرفت. 

بعد از شركت آرسلورميتال شركت دو شركت چيني صدر جدول بزرگ‌ترين فولادسازان جهان را قبضه كرده‌اند، اين در حالي است كه در سال 2010 ميلادي نيز سه شركت چيني در بين چهار شركت بزرگ توليدكننده فولاد در جهان قرار داشتند. 

همان‌گونه كه در جدول مشاهده مي‌كنيد شركت آهن و فولاد Hebei با توليد 4/44 ميليون تن فولاد در سال 2011 به‌عنوان بزرگ‌ترين فولادساز چين و دومين فولادساز بزرگ دنيا مطرح است. اين شركت در ماه ژوئن سال 2008 با ادغام دو شركت Tangsteel و Hansteel در استان Hebei چين تاسيس شد و واحد فولادسازي اين كارخانه به منظور توليد 30 ميليون تن فولاد در سال به بهره‌برداري رسيد. درآمد سالانه اين شركت بالغ بر 7/24033 ميليون دلار تخمين زده شده و بيش از 121 هزار پرسنل دارد. اين شركت در سال 2010 بالغ بر86/52 ميليون تن فولاد توليد كرد كه نشان‌دهنده يك افت 4/8 درصدي در توليد فولاد اين شركت در سال 2011 است. 

سومين فولادساز برتر دنيا شركت Baosteel است. اين شركت فولادسازي دولتي كه دفتر مركزي آن در شهر شانگهاي واقع شده و در سال 2009 با توليد 3/31 ميليون تن فولاد دومين توليدكننده بزرگ فولاد خام در جهان لقب گرفت. بائواستيل بالغ بر 110 هزار پرسنل دارد و در آمد سالانه اين شركت بيش از 21 ميليارد دلار بوده و توليدكننده تركيبي از محصولات فولادي با كيفيت‌هاي بالا است. اين شركت در سال 2010 بالغ بر 5/44 ميليون تن فولاد توليد كرد كه در مقايسه با سال 2009 يك رشد 4/14 درصدي را نشان مي‌دهد، اما ميزان توليد فولاد بائو استيل در سال2011 با يك افت اندك در مقايسه با سال 2010 به 3/43 ميليون تن رسيد. 

فولادساز برتر كره يعني پوسكو نيز در بين چهار فولادساز برجسته دنيا در نيمه بالاي جدول قرار گرفته است. پوسكو در سال 2009 بالغ بر 53/29 ميليون تن فولاد توليد كرد كه در سال 2010 اين ميزان را با يك رشد 4/12 درصدي به 72/33 ميليون تن رساند، اما در سال 2011 اين شركت روند رو به رشد خود را ادامه داده و با توليد 1/37 ميليون تن فولاد خود را به رده چهارمين فولادساز برتر دنيا رساند. 

شركت فولاد و آهن پوهانگ (POSCO) با مسئوليت محدود در سال 1986 تاسيس شد. با تاسيس اين شركت عمليات فاز يك كارخانجات پوسكو شروع شد و تا سال 1973 تكميل شد. اين فاز در آن سال توانايي توليد 1/30ميليون تن توليد فولاد خام داشت. همزمان با فاز يك ساخت فاز 2 آغاز گشت و در سال 1976 اين فاز نيز خاتمه يافته بود قابليت توليد 2/6 ميليون تن فولاد خام را داشت. 

پوسكو در سال تاسيس خود شركتي كوچك و دولتي بود و براي آنكه بتواند يكي از بزرگ‌ترين توليد كنندگان فولاد در‌ جهان شود تغييرات زيادي كرد. هم اكنون در سال بعد از خصوصي شدن كامل شركت پوسكو قادر به توليد 30 ميليون تن فولاد در سال است و تا سال 2007 ارزش كل اين مجموعه به 36 تريليارد ون (واحد پول كره‌جنوبي) خواهد رسيد. 

دفتر مركزي پوسكو در بندر پوهانگ در جنوب‌شرقي كشور كره جنوبي واقع شده و تعداد كارمندان و پرسنل آن به حدود 19200 نفر مي‌رسد. سود خالص پوسكو در سال2001، 68/3 ميليون دلار معادل 819 ميليارد ون بوده است. پوسكو داراي دو كارخانه بزرگ توليد فولاد در جهان است كه در شهر‌هاي پوهانگ و گوانگيانگ واقع شده‌اند. 

پنجمين فولادساز بزرگ دنيا در سال 2011 شركت آهن و فولاد Wuhan است. شركت ووهان در سال 1958 تاسيس شد. اين شركت دولتي نخستين واحد كوره بلند و فولادسازي بزرگ كشور چين نيز است. به‌طور ميانگين اين كارخانه بالغ بر 10 ميليون تن آهن و فولاد در سال توليد كرده است. اين شركت در سال 2010 ميزان توليد فولاد خود را 9/16 درصد نسبت به سال 2009 افزايش داد و به 55/36 ميليون تن در سال رساند. در سال 2011 اين شركت ميزان توليد خود را تا 03/0 درصد افزايش داد و به 7/37 ميليون تن رساند. 

اما مطابق با سال‌هاي گذشته در جدول بزرگ‌ترين توليدكنندگان فولاد در جهان شركت‌هاي ژاپني نيز به چشم مي‌خورند. شركت Nippon Steel غول فولادساز ژاپني با توليد 14/36 ميليون تن فولاد در سال 2010 به‌عنوان ششمين فولادساز دنيا نام گرفت، اما ميزان توليد اين شركت در سال 2011 با كاهش 1/0 درصدي به 4/33 ميليون تن رسيد و اين شركت را در رتبه ششم برترين فولادسازان دنيا قرار داد. از عوامل موفقيت فولاد ژاپن مي‌توان به قابليت‌هاي فني براي توليد فولاد با كيفيت، عملكرد‌هاي خوب ساختاري و توسعه بازار‌هاي مصرف جهاني اشاره كرد. 

اين شركت ژاپني دارنده بالاترين حجم توليد فولاد مذاب در جهان و تعيين‌كننده قيمت ورق ويژه خودرو است. نيپون استيل بيش از يكصد نوع ورق ويژه صنايع اتومبيل‌سازي را توليد و به بازار مصرف جهاني عرضه مي‌كند. از خصوصيات ورق‌هاي مورد نياز در اين صنعت مي‌توان به وزن سبك، پايداري و شكل‌پذيري بالاي آن اشاره كرد. شركت نيپون توانسته، با رعايت نيازمندي‌هاي فوق و بهره‌گيري از صنعت نانو تكنولوژي، ورق‌هايي با كيفيت بالا را توليد و عرضه كند. 

از ديگر محصولات ويژه نيپون مي‌توان به فولاد برقي، قلب موتور خودرو‌هاي هيبريدي اشاره كرد. با اهميت روزافزون انرژي‌هاي جايگزين و استقبال از اين نوع خودرو، نيپون توانست بازار توليد اين فولاد خاص را در دست گيرد. نيپون استيل با توليد لوله‌هاي فولادي با نيكل 9 درصد امكان صدور گاز مايع را با دماي 164- درجه سانتيگراد فراهم كرد و توانست به قطب صنعت توليد لوله‌هاي انتقال گاز در جهان مبدل شود. 

شركت‌هاي شاگانگ و شوگانگ چين با توليد 9/31 ميليون و 30 ميليون تن فولاد در رده‌هاي بعدي اين جدول قرار دارند، اما شركت JFE ژاپن نيز در سال 2011 بالغ بر 9/29 ميليون تن فولاد توليد كرد و به‌عنوان نهمين شركت بزرگ فولادساز جهان مطرح شد. شركت US Steel ايالات متحده نيز با كاهش توليد فولاد خود در سال 2011 به 22 ميليون تن رتبه خود را از رده 12 به 13 رساند. 

اما همان‌گونه كه در جدول مشاهده مي‌كنيد شركت ايميدرو ايران با توليد 6/12 ميليون تن فولاد و رسيدن به يك رشد 10 درصدي در رده بيست و هشتم برترين فولادسازان دنيا قرار گرفته، اين در حالي است كه سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران (ايميدرو) با توليد 34/11 ميليون تن فولاد در سال 2010 در رده سي‌ام برترين فولادسازان دنيا قرار داشت. 

بنابر گزارش انجمن جهاني فولاد اين آمار شامل 100 درصد توليد شركت‌هاي فولاد اصفهان و شركت ملي فولاد ايران در سال 2011 و در بر گيرنده 5/50 درصد از توليد شركت فولاد خوزستان و 20 درصد از كل توليد شركت فولاد مباركه اصفهان در سال 2011 مي‌شود، اين در حالي است كه كل ميزان توليد فولاد خام ايران در سال 2011 با يك رشد 9 درصدي به 2/13 ميليون تن رسيد و اين كشور در را در رده هفدهم، برترين كشورهاي توليد‌كننده‌ فولاد خام در جهان مي‌بينيم. 

از نظر ميزان سودآوري شركت‌هاي فولادسازي در سال 2011 باز هم شركت آرسلورميتال با سودي معادل 9/2 ميليارد دلار صدرنشين شده و شركت‌هاي پوسكو و آهن و فولاد بائوشان دوم و سوم شدند. از نظر حجم دارايي‌ها نيز آرسلورميتال با 9/130 ميليارد دلار اول شده و نيپون استيل و پوسكو دوم و سوم شدند. از نظر ارزش بازار نيز سه شركت آرسلورميتال، پوسكو و فولاد نووليپتسك روسيه اول تا سوم شدند. 

در ميان دو هزار شركت بزرگ جهان نام 40 شركت فعال در صنعت آهن و فولاد به چشم مي‌خورد كه اين نشان مي‌دهد كه اين صنعت اهميت ويژه‌اي درجهان دارد.

كمال‌الدين غفوري